مذاكرات ايران و آمريكا در بغداد

قرار است روز شنبه جمهوری اسلامی و آمریکا به طور مستقیم درباره اوضاع عراق با یکدیگر وارد مذاکره شوند. دکتر فرد تانر معاون انستیتوی تحقیقات استراتژیک ژنو در مصاحبه با رادیو فردا می گوید: جمهوری اسلامی و آمریکا معتقدند اوضاع حاکم بر عراق نباید به یک جنگ داخلی منتهی شود و ...و دکتر علیرضا نوری زاده، کارشناس امور خاورمیانه می گوید: جمهوری اسلامی در عراق کاملا یک نقش دوگانه را دارد بازی می کند؛ از برخی گروه ها حمایت می کند، اما نقش پنهانی هم دارد که ارگان های اطلاعاتی و نظامی جمهوری اسلامی افرادی را به درون دستگاه های حاکمه عراق رخنه دادند به عنوان عراقی، در حالی که خیلی از اینها اصلا عراقی نیستند و این است که آمریکایی ها می خواهند جمهوری اسلامی تکلیف خودش را در عراق مشخص کند.
Download file

قرار است روز شنبه جمهوری اسلامی و آمریکا به طور مستقیم درباره اوضاع عراق با یکدیگر وارد مذاکره شوند. هرچند در گذشته این دو کشور در ارتباط با عراق به طور غیررسمی در تماس بوده اند، اما گفته می شود اظهار نگرانی کشورهای عرب در ماه های اخیر و نیز طرح پرونده هسته ای ایران در شورای امنیت طرفین را ترغیب به برقراری مذاکرات مستقیم کرده است.
فریبا مودت (رادیو فردا): قرار است جمهوری اسلامی و آمریکا روز شنبه 19 فروردین ماه در بغداد درباره آنچه دو کشور اصرار دارند که به اوضاع عراق و راه های حفظ صلح در آن محدود می شود، مذاکره کنند. اما مسائل مربوط به امنیت داخلی عراق، نقش ایران در این کشور و حضور آمریکا در عراق در سه سال گذشته همواره مطرح بوده و به گفته کارشناسان در این زمینه تماس های غیر رسمی هم میان ایران و آمریکا برقرار بوده است. پس این سئوال مطرح است که چرا در این مرحله طرفین تصمیم به مذاکره تمام عیار گرفته اند و آیا نشست آمریکا و ایران بر سر میز مذاکرات مستقیم، ارتباطی به روند بررسی پرونده هسته ای ایران توسط شورای امنیت دارد یا خیر. این سئوال را با دکتر فرد تانر معاون انستیتوی تحقیقات استراتژیک ژنو در میان گذاشتم.

فرد تانر: احتمالا به طور مستقیم فکر می کنم ایران را باید در چارچوب بزرگتری بحث کرد. باید قبول کرد که هم جمهوری اسلامی و هم آمریکا معتقدند اوضاع حاکم بر عراق نباید به یک جنگ داخلی منتهی شود و به اعتقاد من این اتفاق نظر همچنین کمک خواهد کرد که مسائل دیگری از جمله برنامه هسته ای ایران هم مطرح شود، ولی فکر نمی کنم این مساله به تنهایی انگیزه برگزاری این مذاکرات باشد.

ف . م: اما این که پس از سه سال اتهامات آمریکا علیه ایران دائر بر حمایت از شورشیان این کشور و تکذیب های جمهوری اسلامی، اکنون طرفین در چه مواردی وارد مذاکره خواهند شد و کدام طرف به دیگری امتیاز خواهد داد، سئوالی است که با دکتر علیرضا نوری زاده، کارشناس امور خاورمیانه مطرح کردم.

علیرضا نوری زاده: جمهوری اسلامی در عراق کاملا یک نقش دوگانه را دارد بازی می کند. این نقش به معنای این است که جمهوری اسلامی از برخی گروه ها حمایت می کند. اما نقش بعدی جمهوری اسلامی که مورد اعتراض خود این گروه ها هم هست و دولت آمریکا به شدت نسبت به آن اعتراض دارد، نقش پنهانی است که ارگان های اطلاعاتی و نظامی جمهوری اسلامی دارند، افرادی را به دورن دستگاه های حاکمه عراق رخنه دادند به عنوان عراقی، در حالی که خیلی از اینها اصلا عراقی نیستند و این است که آمریکایی ها می خواهند جمهوری اسلامی تکلیف خودش را در عراق مشخص کند. آیا خواستار این است که همین دوستانش و کسانی که در گذشته از حمایتش برخوردار بودند، یک دولت قوی ائتلافی تشکیل دهند در عراق و بتوانند بر ناامنی غلبه کنند، یا این که هدفش این است که ناامنی ها در عراق ادامه یابد و این نقش مزدوج را ادامه دهد.

ف . م: علیرغم این برخی کارشناسان معتقدند این یک چانه زنی سیاسی توسط دو طرف هم نیرو است. به عبارت دیگر ایران می گوید اگر درباره برنامه های هسته ایش بیش از حد سختگیری شود، از نفوذش در عراق به سود استفاده خواهد کرد و آمریکا می گوید در این صورت ایران را درباره فعالیت های اتمیش بیش از پیش تحت فشار خواهد گذاشت. دکتر فرد تنر معتقد است که مذاکرات روزهای آینده آمریکا و ایران بیشتر از مواجهه حالت همکاری خواهد داشت.

فرد تانر: ایران نگران آن است که اگر شیعیان عراق بیش از اندازه افراطی شوند، اوضاع در کشور همسایه اش به انفجار نزدیک شود. ایران ترجیح می دهد در همسایه اش به اصطلاح یک عراق خوشخیم داشته باشد. ایران و آمریکا درباره عراق اشتراک منافع دارند.

ف. م: اما در هر حال از آنجایی که تماس های غیررسمی ایران و آمریکا در سه سال گذشته نتیجه ای به بار نیاورده، شاید این مذاکرات هم حداقل در این مرحله نتیجه قطعی به بار نیاورد، مگر آن که ایران آن را مفری برای تخفیف بحران برنامه های هسته ایش تلقی کند.